Nomeland kyrkjegard er ein eldgamal gravplass frå mellomalderen på Nomeland i Valle, rett ved Odde Sagbruk si byggevareforretning.
Funn av graver frå vikingtida tyder på at kyrkjegarden ligg på ein eldre, heidensk gravplass.
Kyrkjegarden er ramma inne av eit lågt, nedrasa steingjerde, og måler rundt 40 X 60 m. Det er spor etter ei kyrkjetuft i det nord-austre hjørnet. Tufta er om lag 10 meter lang og 7 meter brei.
I katolsk tid var områda på vestsida av Otra eige kyrkjesokn. Det stod ei kyrkje på Nomeland då, truleg ei stavkyrkje. Ho kan ha vore i bruk frå slutten av 1000-talet og fram til rundt reformasjonen (1536).
Kyrkjegarden må ha kome ut av bruk ein gong i seinmellomalderen.
På kyrkjegarden er det mange holer etter graving. Det er truleg grave for å plyndre gravene.
Funna frå vikingtida tyder på at Nomeland var ein rik gard. Det er nok ikkje tilfeldig at det blei bygd ei kyrje akkurat her i mellomalderen.
Saka held fram under biletet
Korleis du finn fram
Om du kjem sørfrå på Riksveg 9, held du fram forbi innkøyringa til Valle sentrum. Du køyrer over Otra på Valle bru. Rett etter det ser du byggevareforretninga til Odde Sagbruk på vestsida av riksvegen. Der er det plass til å sette ned bilen, eller sykkelen om du er ute på ein lengre sykkeltur. Kyrkjegarden ligg litt skjult under lyng og småbuskar, rett sør for byggevareforretninga. Men gi deg god tid til å studere grunnen. Då finn du heilt sikkert mange spor etter den gamle kyrkjegardsmuren.
Kjelder
- Rotfest framtid. Temaplan for kulturminne Valle 2020–2032, side 17–18
- Kulturminnesøk.no
- Leonhard Jansen og Alfred Ryningen, Valle kommune VII, Kultursoge 1, 1994, side 100–103
- Artikkelen om Nomeland kyrkjegard på Setesdalswiki
- Jan Henning Larsen, Førhistoria i Valle kommune, Setesdal, Nicolay skrifter 1, 1981