Nordigard Hoftuft-loftet
Nordigard Hoftuft-loftet står på gardsbruket Nordigard i Nørdre Hoftuft i Tveitebø i Valle. Loftet skal vere bygd rundt 1587/1588. Det er eit av dei større i Setesdal, og har opphaveleg vore eit trehøgdeloft. Den svarte ramnen Det skal ha vore ein utskoren ramn av tre i Nordigard, svart i fargen. Han skal ha stått i eit lite kot i svòla i tredje høgda. Han […]
Riksveg 400 – Odden, Lauvdal
Ved Odden sør på Lauvdal gjekk den gamle Riksveg 400 i ei sløyfe rundt fjellknausen på staden, nærare fjorden enn Riksveg 9 som går rett fram. Det blei bygd ny veg rundt Lisle Fånefjell i 1923. Då måtte også vegen vidare nordover mot Lauvdal leggjast om. Før dette gjekk vegen, den såkalla Postvegen, som kjend […]
Birkelandsfossen – flotingsmur
I Birkelandsfossen i Otra i Evje og Hornnes, på Hornnes-sida av fossen, ligg det att ein svær steinskjerm etter flotinga av tømmer på elva. Muren stenger igjen to små opningar mellom to mindre holmar. Det var nok for at tømmeret ikkje skulle gå gjennom her og sette seg fast eller reke inn over land, og […]
Postvegen – Lauvdalsodden
På Lauvdalsodden i Bygland gjekk Postvegen, den første ordentlege kjerrevegen i Setesdal, på oversida av dagens Riksveg 9. Det er framleis godt synlege spor etter den gamle vegen. Det var rundt 1842 Postvegen kom hit. Men før dette hadde folk sjølvsagt også kontakt med kvarandre mellom gardane. Av gamle kart går det fram at det […]
Postvegen – Fosslid
Like etter Reiårsfossen på veg nordover, ved rasteplassen på Riksveg 9, svingar den gamle Postvegen seg av mot venstre, går opp Kleivi og forbi Fosslid. Postvegen var den første ordentlege kjerrevegen oppover i Setesdal. I dag er Fosslid fritidseigedom. På 1800-talet var han husmannsplass. Først i 1923 blei eigedomen skyldsett med eige bruksnummer. Her stod […]
Fennefossen – flotingsmurar
På kvar side av den nye dammen til Fennefoss kraftverk i Fennefossen i Evje og Hornnes står det att flotingsmurar etter flotinga på Otra i eldre tider. Fennefossen var brei. Dei største vanskane for flotinga skal ha ligge i det høgre laupet, som var ureint og med lite vatn. Ved å gjere laupet smalare, kunne […]
Nautedalsåni bru – Riksveg 400
Nautedalsåni bru står igjen etter den gamle Riksveg 400 mellom Fånefjellstunnelen og Lauvdal i Bygland. Det blei bygd ny veg rundt Lisle Fånefjell i 1923. Då måtte også vegen vidare nordover mot Lauvdal leggjast om. Før dette gjekk vegen, den såkalla Postvegen, som kjend opp Fånekleiva og fram til Lauvdal høgare oppe i lia. Ein […]
Riksveg 400 – Lauvdalsodden
I skogen ved Lauvdalsodden i Bygland, rett på nedsida av Riksveg 9, ligg framleis att ei sløyfe av den gamle Riksveg 400. Lauvdalsodden er der Rv-9 gjer den lange høgresvingen mot Bygland, om lag ein kilometer nord for Lauvdal. Her er det mange spor etter tidlegare vegbyggingar. Den første køyrevegen her, den såkalla Postvegen, blei […]
Postvegen – Ose nord
Rett nord for butikken på Ose, godt gøymt i skogen ovanfor Riksveg 9, er det framleis tydelege spor etter Postvegen, den første ordentlege kjerrevegen oppover i Setesdal. Etter å ha kome forbi Storstoga svinga Postvegen opp det som i dag er starten på skogsbilvegen oppover mot Reiårsvatn. Ved den første skarpe svingen, om lag der […]
Systog Dale-loftet
På gardsbruket Systog, på Dale i Oveinang i Valle, står eit gamalt loft frå 1600-talet. Loftet er truleg bygd mot slutten av 1600-talet. Årstalet 1683 er skrive inn i svola. Det er bygd av svært tømmer. I dag står det for seg sjølv. Tidlegare var det vegg i vegg med stogehuset. Systog er garden til […]
Postvegen – Storstraumen
Me kan sjå tydelege spor etter Postvegen, den første ordentlege køyrevegen oppover i Setesdal, på både austsida og vestsida av Storstraumen i Bygland. Postvegen blei bygd oppover i dalen først på 1840-talet. Det var den første vegen der ein kunne kome fram med vogn eller kjerre med hjul. Etter å ha passert Urdviki, og krysset […]
Systog Trydal-loftet
På gardsbruket Systog i Trydal i Bykle står eit gamalt loft med årstalsinnskrifta 1528. Etter tradisjonen skal loftet vere sett opp av dei same tømrarane som bygde Rygnestadloftet for Vond-Åsmund Rygnestad. Om loftet i Trydal er oppført rundt 1528, stemmer det ikkje særleg godt med byggeåret for Rygnestadloftet. Det er truleg oppført mykje seinare, kanskje […]
Postvegen – Vrongevje
Ved Vrongevje, på grensa mellom Moi og Tveit i Bygland, er det framleis tydelege spor etter Postvegen, den første ordentlege kjerrevegen oppover i Setesdal. Forbi Moi gjekk Postvegen heile tida på nedsida (nærare Otra) av der Riksveg 9 ligg i dag. Då vegen nærma seg Vrongevje, svinga han seg opp mot dagens veg for å […]
Tveitbakk – flotingsmur
Langs Otra, på austsida ved Tveitbakk på Hovet nord i Hylestad i Valle, ligg ein svær flotingsmur og minnar om den 400 år lange flotingshistoria på elva. Tømmerflotinga på Otra blei driven frå sist på 1500-talet til kring 1980. Floting var den gamle måten å frakte tømmer på. Gjennom hundrevis av år bar elva tømmerstokkane […]
Riksveg 400 – Syrtveit til Døletorv
Aust for Riksveg 9 forbi Syrtveit rasteplass ligg framleis eit langt strekk av den gamle hovudvegen mellom Evje og Byglandsfjord att i skogen. Den første køyrevegen (kjerrevegen) gjennom Setesdal, Postvegen, gjekk frå Fennefoss i Hornnes oppover langs vestsida av Otra til Gullsmedmoen. Gullsmedmoen var gamal ferjeplass for å kome over på austsida, til Salbergmoen. Det heitte det her […]
Postvegen – Einang
Rett nord-vest for Einang kan me framleis finne igjen ei lang sløyfe av den første køyrevegen mellom Valle og Bykle. Postvegen – den første ordentlege køyrevegen for hest og kjerre oppover i Setesdal – stod ferdig fram til Valle kyrkje i 1846. Vidare nordover til Bykle var det framleis ikkje køyrbar veg. Først i 1865 blei […]
Postvegen – Skorpetveit
Køyreveg frå Valle til Bykle kom først på 1870-talet. Ved Skorpetveit nord i Valle kan me framleis sjå ei lang sløyfe av gamlevegen. Postvegen – den første ordentlege køyrevegen for hest og kjerre – stod ferdig fram til Valle kyrkje i 1846. Vidare nordover til Bykle var det framleis ikkje køyrbar veg. Først i 1865 […]
Haugefjellet feltspatgruve – Evje
Haugefjellet er sagt å vere den eldste feltspatgruva i Evje. Den nedlagte gruva er på garden Haugen sin grunn. Ho ligg aust for Dansarberga og sør-vest for Mykleåsen, ikkje så langt unna dei andre feltspatgruvene i området. Gruva kom i drift før år 1900, og kan altså vere den eldste feltspatgruva i Evje. I alt er det rundt 80 feltspatbrot […]
Syrtveitsfossen – flotingsmurar
På begge sider av den svære Syrtveitsfossen i Otra i Evje og Hornnes ligg det framleis att store steinskjermar etter tømmerflotinga på elva. Syrtveitsfossen var brei og urein. Difor blei det sett opp tre svære steinskjermar for å gjere fossen smalare og «styre» tømmeret. I dag står desse gamle flotingsmurane framleis på staden, og minnar […]
Sørstemmen – Jordalsvatn
Sørstemmen er ein stor, mura steinstem som blei sett opp i vestre enden av Jordalsvatn i Bygland heilt på byrjinga av 1900-talet. Steinstemmen erstatta ein endå mykje eldre stem på staden som var rotna i stykker. Jordalsåna, som i dag er kalla Søråni, var flotingselv. Vatnet blei demd opp for å skaffe vatn til flotinga. Jordalsåna (Søråni) renn saman med Nordåna […]
Sanden Såre – flotingsmur
I Otra ved Sanden Såre nord i Valle ligg ein av dei utallige flotingsmurane og minnar om den 400 år lange flotingshistoria på elva. Tømmerflotinga på Otra blei driven frå sist på 1500-talet til kring 1980. Floting var den gamle måten å frakte tømmer på. Gjennom hundrevis av år bar elva tømmerstokkane på sin veg […]
Riksveg 400 forbi Kalveskinnsuppsa
Ved Kalveskinnsuppsa i Vassend står framleis ein liten stubb igjen etter den gamle hovudvegen mellom Evje og Byglandsfjord. Den første køyrevegen (kjerrevegen) gjennom Setesdal, Postvegen, gjekk frå Fennefoss i Hornnes oppover langs vestsida av Otra til Gullsmedmoen. Gullsmedmoen var gamal ferjeplass for å kome over på austsida, til Salbergmoen. Det heitte det her før Byglandsfjord […]
I fotspora til setesdølane – Lintjønnkleiva i Øvrebø
Lintjønnkleiva var ein bakke på den gamle setesdalsvegen, rett sør for Reiersdalskleiva, i Øvrebø i Vennesla. Denne gamle, bevarte vegstubben ligg på vestsida av Riksveg 9, mellom Lintjønn og riksvegen, når du køyrer oppover bakkane etter å ha passert krysset der det går veg innover mot Reiersdal og Tjomsås. Køyrevegen (kjerrevegen) i kleiva her blei […]
I fotspora til setesdølane – Kiledalskleiva i Hægeland
Kiledalskleiva var ein bratt bakke på Postvegen, den første ordentlege køyrevegen oppover i Setesdal, mellom Kiledal i Hægeland og Vestre Hodne i Hornnes. Spesielt vinterstid kunne kleiva vere glatt og vanskeleg å forsere. Om lag midt i kleiva ligg framleis den spesielle Kiledalskleiva bru. Riksveg 9 går forbi rett under kleiva. Eg har omtalt Kiledalskleiva, og har med fleire bilete, i det trykte heftet mitt om Postvegen […]
Postvegen – Nesmoen
På Nesmoen i Bygland er det framleis tydelege spor etter Postvegen, den første ordentlege kjerrevegen oppover i Setesdal. Etter å ha kome forbi Setesdal Hotell på Nesmoen, på veg nordover, tek Riksveg 9 ein slak sving mot høgre og kjem til Urdviki. Det er der den svære rasvollen er bygd. Postvegen, og den gamle riksvegen, […]
I fotspora til setesdølane – Reiersdalskleiva i Øvrebø
Reiersdalskleiva er eit vegstykke på den gamle Setesdalsvegen på Reiersdal i Øvrebø i Vennesla. Den første traseen her blei bygd 1829–1833. Han var i bruk til 1884 («Gamle Reiersdalskleiva»). Då kom det ein ny trase litt høgare oppe i terrenget («Nye Reiersdalskleiva»). Denne nye kleiva var i bruk til 1965, då vegen blei flytta litt austover til der Riksveg 9 går […]